Amerikanyň Birleşen Ştatlaryndan gelen newrobiolog, häzirki zaman adamlarynyň beýnisiniň ewolýusiýa garamazdan ululygynyň ulalmaýandygyny düşündirýän teoriýasyny hödürledi. Döwrebap adamlaryň beýniniň göwrümi baradaky maglumatlary seljerip, olary Homo urugynyň gadymy wekilleriniň görkezijileri bilen deňeşdirdi. Gözleg, takmynan 300 müň ýyl ozal beýniniň ösüşiniň haýallandygyny we birnäçe wagtdan soň bütinleý togtandygyny görkezdi.

Derňew üçin alym Homo erectus, Homo heidelbergensis, Neanderthals, Homo naledi we Homo rudolfensis ýaly 800 gominid kellesi baradaky maglumatlary ulandy. Şeýle hem, häzirki zaman 690 adamyň kellesini we beýniniň göwrümini öwrendi.

Netijeler takmynan 100 müň ýyl ozal adam beýnisiniň ululygynyň ösmegini bes edendigini we şondan bäri üýtgemän galýandygyny görkezdi. Şol bir wagtyň özünde, Homo sapiens-iň ilkinji wekilleriniň arasynda beýni has uly adamlara diri galmak üçin iň uly mümkinçilik bardy.

Alym beýniniň ösüşiniň bes edilmeginiň adamyň üýtgeýän klimata uýgunlaşmagy bilen baglanyşyklydygyny öňe sürdi. Homo sapiensiň beýniniň ululygyny ýokarlandyrmazdan aň-bilim endiklerini ösdürip bilendigine ynanýar. Sözleýişiň ösmegi, gurallaryň ulanylmagy we köpçülikleýin bilimleriň toplanmagy adamlara täze şertlerde ýaşamaga mümkinçilik berdi.

Mundan başga-da, alym beýniniň köp energiýa sarp edýändigini aýtdy. Üýtgeýän howada ululygyny ulaltmak, adamyň ýaşamagyna howp abandyryp biler, sebäbi aň-düşünje ýükleri bolmadyk beýni bedeniň energiýasynyň 20% -ini sarp edýär. Şeýlelik bilen, beýni ösmegini dowam etdirse, ony "iýmitlendirmek" kyn bolar.

Beýleki gözleglerde alymlar gippokampyň garramagynda möhüm rol oýnaýan FTL1 belogyny tapdylar, beýniniň ýat üçin jogapkär ýeri. Bu belogyň ýokary derejesi beýniniň çalt garramagy bilen baglanyşyklydyr we alymlar onuň täsirini bökdeýän dermanlary döretmegi umyt edýärler.